Maanhout als bouwmateriaal voor woningen en violen

Sommige grootvaders weten het nog. Voor hun was het vanzelfsprekend dat het hout in een bepaald jaargetijde werd gekapt. De boeren hadden het minder druk en de bevroren grond maakte het vervoer van de bomen makkelijker. Maar… er is meer!!!!!!!!

Tussen Kerstmis en Driekoningen bij afnemende maan (van laatste kwartier tot nieuwe man) wordt het Mondholz gekapt. 1 Maart blijkt ook een goede datum te zijn. Alle sappen hebben zich dan uit de stam terug getrokken in de wortels, de sapstroom staat stil. Bij het kappen zal men erop moeten letten dat de top bergafwaarts komt te liggen. De eventuele sappen die nog in de stam zitten worden door de overlevingsdrang van de boom naar de takken gestuwd om te proberen daar nog vruchten te maken zodat al het vocht uit de stam trekt. De boom blijft met takken en al nog 8 tot 10 weken liggen om te versterven.
We spreken liever van Mondholz dan van Maanhout omdat het vooral bekend en toegepast wordt in Zwitserland en zuid Duitsland. Er is vooral in Zwitserland veel wetenschappelijk onderzoek gedaan met betrekking tot de specifieke eigenschappen van Mondholz. In “Mondbezogene Traditionen in der Fortstwirtschaft” van DR. E. Zürcher van de ETH in Zürich staat dat de verhouding tussen de hoeveelheid “vrij water” en de hoeveelheid elektrostatisch in de cellulaire ruimte gebonden water, niet constant is maar veranderlijk. Dit zou veranderingen van eigenschappen met zich meebrengen die ook gebonden zijn aan een zeker tijdritme, de maancyclus.

Door de eigenschap dat het onbrandbaar is, het verkoold wel, het scheurt niet en trekt niet krom, wordt Mondholz veel toegepast in de bouw. Er zijn in zuid Duitsland boerderijen aangetroffen waarvan de schouw aan de binnenkant betimmerd is met Mondholz waarvan de buitenlaag verkoold is maar verder niet ingebrand. Normaal hout staat na 10 minuten in lichter laaien terwijl het Mondholz wel verkoolt maar na een uur nog niet ontvlamt. Er zijn in Zwitserland hotels die hun bedden van Mondholz laten maken om hun gasten een beter nachtrust te laten genieten.

Levensduur

In de Alpen staan houten boerderijen van 400 tot 800 jaar oud. In Rusland zijn eeuwenoude heilige gebouwen van hout te vinden. Noorwegen kent ‘Staafkerken’ van 700 tot 800 jaar oud, eveneens volledig uit hout gemaakt. In het Japanse Nara staat het oudste houten gebouw ter wereld, de 1.650 jaar oude houten tempel Hor Ju Ji. En dichterbij, in Zaandam, staan 17e -eeuwse houten huizen.

Wetenschappelijk is bewezen dat als hout op het juiste moment gekapt wordt het sterker is, een grotere vormvastheid heeft en een grotere resistentie tegen schimmelvorming en bacteriegroei. Kortom, een langere levensduur.

In de wintermaanden, bij afnemende maan, is de celstructuur van een boom gesloten. Dit in tegenstelling tot de rest van het jaar. Kapt men de boom op dat moment, dan blijft de celstructuur ook na de kap gesloten, met als resultaat de bovenstaande eigenschappen.

Bronnen:
Website Bouwpuur
Website Vioolweb (omdat Stradivari zijn klankhout voor de violen maakte van maanhout)